برای انجام معاملات خود به اکسچنج های متمرکز روی آوریم یا غیرمتمرکز؟

اگر به دنبال یک سرمایه گذاری طولانی مدت در بازار ارزهای دیجیتال هستید، باید بدانید که صرافی ها نقش بسیار مهمی در آینده سرمایه شما دارند. پس بهتر است ساده از کنار این موضوع رد نشوید. آن چه که در این بازار گسترده و رو به رشد مهم است، تنها سود نیست. بلکه امنیت کوین های شماست.

اکسچنج های متمرکز و غیر متمرکز دو دسته بزرگ از صرافی های ارز های دیجیتال هستند که به فعالیت در این بازار می پردازند.  برای مبادله ارزهای دیجیتال خود از هر نوعی که باشند، نیاز به یک صرافی ارز دیجیتال خواهید داشت. اکسچنج ها مکان هایی هستند که به وسیله آن ها می توانید به خرید و فروش یا همان ترید ارزهای خود بپردازید. هر اکسچنج در این بازار قوانین و مقررات منحصر به فرد خود را دارند که برای فعالیت در آن ها باید به این قوانین پایبند باشید. برای انجام مبادلات خود باید توجه داشته باشید که ارز مورد نظر در لیست مجاز مبادلات وجود داشته باشد. صرافی های ارزهای دیجیتال در دو نوع متمرکز و غیرمتمرکز به کاربران خود خدماتی را ارائه می دهند. برای آن که بدانید کدام نوع صرافی برای انجام معاملات شما مناسب است، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

صرافی های ارز دیجیتال چگونه پدید آمدند؟

ارزهای دیجیتال به منظور تمرکز زدایی بر سرمایه اشخاص به وجود آمد. سایر ارزهای موجود در بازارهای مالی، با نظارت بازارها و نهادهایی چون بانک ها در حال فعالیت هستند. اما بازار ارزهای دیجیتال اینگونه نیست. برای شروع سرمایه گذاری و انجام ترید در حجم های مختلف نیاز به فضایی بود که این معاملات در بستر آن انجام گیرد. بنابراین اکسچنج ها به وجود آمدند تا به بقای این بازار کمک کنند. این صرافی ها در دو نوع متمرکز و غیرمتمرکز ایجاد شدند. اما چه تفاوت هایی در عملکرد این دو و قوانین موجود در آن ها وجود دارد؟

مباحث زیر در تعیین این تفاوت ها موثرند:

1. کنترل در صرافی

2. امنیت موجود در صرافی

3. محبوبیت و مقبولیت از جانب کاربران

4. کارمزدها و میزان آن ها

5. امکانات و دسترسی های متنوع

6. قوانین و مقررات موجود در صرافی ها

7. میزان نقدینگی

8. سرعت انجام معاملات

بنابراین به بررسی پارامترهای فوق می پردازیم تا بتوانید معیاری مناسب برای انتخاب را در اختیار داشته باشید.

1. کنترل در صرافی

اصلی ترین تفاوت در اکسچنج های متمرکز و غیرمتمرکز، نحوه اداره حساب و کنترل دارایی هاست. در یک صرافی از نوع متمرکز، کنترل قسمت اصلی حساب در اختیار شخصی است که صرافی را اداره می کند. اما این موضوع در صرافی غیرمتمرکز برعکس است. در واقع در یک صرافی غیرمتمرکز، کنترل حساب تماما در اختیار صاحب حساب است. این مهمترین دلیل برای محبوبیت صرافی غیرمتمرکز است. مهم ترین ضعف در این پلتفرم نیز، نیاز به وجود سیستم عامل هایی قدرتمند و پیچیده است.

2. امنیت موجود در صرافی

از نظر امنیت، باید گفت که صرافی های غیرمتمرکز از امنیت بالاتری نسبت به یک صرافی متمرکز برخوردارند. مهمترین خطری که صرافی های متمرکز را تهدید میکند، هکرها هستند. این هکرها می توانند کلیدهای خصوصی که صرافی برای دسترسی به حساب کاربر را دارد، هک کرده و به وجوه موجود در حساب ها دسترسی پیدا کنند. بنابراین این معضلی بزرگ برای صرافی های متمرکز محسوب می شود. موضوع امنیت و هک شدن حساب کاربران آنقدر مسئله مهمی است که در سال های اخیر، صرافی ها تلاش کرده اند تا حساب های غیرمتمرکز را در بستر خود به مشتریان پیشنهاد دهند.

3. محبوبیت و مقبولیت از جانب کاربران

به دلیل قدمت بیشتری که صرافی های متمرکز در بازار ارزهای دیجیتال دارند، این نوع از اکسچنج ها از مقبولیت بیشتری برخوردارند. این در حالی است که صرافی های غیرمتمرکز، مزایای نسبتا زیادی را در مقابل صرافی های متمرکز دارند. این مزایا شامل مدیریت حساب ها و کیف پول های کاربران می باشد. کارشناسان علت این امر را زیرساخت و نقدینگی بالاتر در صرافی های متمرکز دانسته اند که موجب جذب مشتریان بیشتری به خود می شوند.

امروزه صرافی های غیرمتمرکز بسیاری به بازار وارد شده و تعداد آن ها نیز روز به روز در حال افزایش است. افزایش تعداد این صرافی ها موجب افزایش محبوبیت آن ها در میان مردم می شود. این پیش بینی آنقدر قوی است که صرافی های متمرکز بزرگ دنیا مانند بایننس، در حال طراحی و ارائه نسخه غیرمتمرکز از صرافی خود به سرمایه گذاران هستند.

4. کارمزدها و میزان آن ها

هزینه ها در اکسچنج های متمرکز به عهده کاربران است. میزان کارمزدها در صرافی های مختلف متفاوت است. همچنین میزان تراکنش ها نیز در برخی از صرافی های متمرکز در تعیین میزان کارمزد نیز موثر است. اما در اکسچنج های غیرمتمرکز، کارمزدها عموما یا صفر بوده و یا مبالغ بسیار کمی را شامل می شود.

5. امکانات و دسترسی های متنوع

امکانات و دسترسی های متنوع برای بهبود انجام معاملات از جمله مهمترین پارامترهایی است که کاربران برای انتخاب یک صرافی به آن توجه می کنند. در صرافی های متمرکز این امکانات بسیار متنوع بوده و موجب بهبود فعالیت های کاربران می شود. همچنین صرافی های متمرکز، برای انجام یک ترید مناسب، معاملات مارجین را به مشتریان خود ارائه می دهند. این در حالی است که در صرافی های غیر متمرکز، معاملات مارجین در دسترس نبوده و محدودیت های مختلفی در این پلتفرم ها وجود دارد. معاملات در صرافی های غیرمتمرکز تنها محدود به چند نوع شده و سفارشات پیشرفته وجود نخواهد داشت. برای دستیابی به ویژگی های مورد نظر در پلتفرم های غیرمتمرکز باید منتظر طراحی نسخه های بهبود یافته از این پلتفرم ها باشیم.

6. قوانین و مقررات موجود در صرافی ها

قوانین و مقررات در صرافی های متمرکز به علت احتمال فعالیت هکرها در حساب کاربران، بسیار سختگیرانه تر از اکسچنج های غیرمتمرکز است. صرافی های متمرکز برای شروع به کار خود، نیاز به مجوزهای متعددی دارند که باید قوانین مراجع نظارتی محدوده خود پایبند باشند. اما در صرافی های غیرمتمرکز به علت بلاکچین توزیع شده، نظارت و ممنوعیت بر کار صرافی کاری بسیار دشوار و عملا غیر ممکن است. پس این دسته از صرافی ها حتی با ممنوعیت های بالا نیز می توانند به فعالیت خود ادامه دهند.

7. میزان نقدینگی

میزان نقدینگی در صرافی های متمرکز بسیار بیشتر از صرافی های غیرمتمرکز است. علت این موضوع نیز، تعداد بالای کاربران در اکسچنج های متمرکز است. بنابراین به علت نقدینگی بالا، امکان انجام معاملات در مقادیر بیش تر نیز در این صرافی وجود داشته و موجب افزایش بیش تر دارایی موجود در صرافی می شود. یکی دیگر از دلایل پایین بودن میزان نقدینگی در صرافی های غیرمتمرکز، زمان بر بودن تطبیق سفارش ها در آن هاست.

8. سرعت انجام معاملات

با بررسی میزان زمان لازم برای انجام سفارشات برای هر دو پلتفرم، به سادگی می توان دریافت که انجام معاملات بر روی پلتفرم های متمرکز به چیزی در حدود 10 میلی ثانیه زمان و بر روی پلتفرم-های غیرمتمرکز در حدود 15 ثانیه زمان نیاز دارد. علت آن نیز کند بودن سیستم عامل های غیرمتمرکز است. همچنین برای انجام سفارشات غیرمتعارف باید در انتظار زمان های طولانی تر نیز باشید. بنابراین به سادگی مشخص می شود که سرعت معاملات در اکسچنج های غیرمتمرکز بسیار کم تر از پلتفرم های متمرکز است.

حجم معاملات در اکسچنج های متمرکز و غیرمتمرکز چه میزان است؟

برای بررسی حجم معاملات در دو صرافی متمرکز و غیرمتمرکز، باید به بعد از تاریخ ورود دیفای رجوع کنید. تا قبل از این تاریخ، حجم معاملات در صرافی های متمرکز آنقدر بالا بود که اگر معاملات انجام شده در پلتفرم های غیرمتمرکز را با هم جمع می کردید، به عدد کوچکی می رسیدید که اصلا قابل قیاس با حجم معاملات در صرافی های متمرکز نبود. اما با ایجاد فضای های خالی امور مالی غیرمتمرکز موضوع کاملا عکس شد. طبق گزارشات، حجم معاملات در صرافی های غیرمتمرکز در سه ماهه سوم سال 2020 بسیار بیشتر از پلتفرمهای متمرکز بود. بنابراین به علت گسترش صرافی های غیرمتمرکز، حجم معاملات در آن ها بسیار بالا رفته و سهم بازار صرافی های متمرکز به شکل چشمگیری کاهش یافته است. 

طبق آمار و ارقام، 88 درصد افزایش معاملات در بخش دیفای اتفاق افتاده است. 

در میان صرافی های غیر متمرکز، uniswap پرکاربردترین صرافی غیرمتمرکز بوده است که توانسته تا 69 درصد از حجم معاملات در بخش غیرمتمرکز را به خود اختصاص دهد. 

اما در میان صرافی های متمرکز، آن پلتفرمی که سهم اعظم بازار را در اختیار خود داشته، صرافی بایننس بوده است. این صرافی با میزان 65 درصد از حجم کل معاملات در فضای متمرکز، در رتبه اول نسبت به رقبای خود ایستاده است. کوین بیس با فاصله بسیار زیادی از این پلتفرم در رتبه دوم معاملات قرار دارد که 11.2 درصد از حجم معاملات انجام شده متعلق به آن است.

رشد پلتفرم های غیرمتمرکز در بازار کریپتوکارنسی ها نشان دهنده این است که این بازار از گسترش و رشد خوبی برخوردار بوده است. همچنین پلتفرم های غیرمتمرکز کمک بسیار بزرگی به افزایش امنیت این فضا کرده و موجب بهبود بلاکچین ها می شوند. اما توجه به این نکته که آینده رمز ارزها و بازار آن ها در دست کدام صرافی قرار می گیرد بسیار مهم است. برای آن که بدانید هر کدام از این پلتفرم ها چه مزایا و معایبی دارند، پیشنهاد می کنیم که تا پایان این مقاله با ما همراه باشید. در ابتدای این بخش به بررسی مزایای استفاده از اکسچنج های متمرکز و غیرمتمرکز می پردازیم تا نقاط قوت هر کدام را جداگانه بررسی و مشخص کنیم. در قسمت دوم نیز معایب هر کدام را بررسی کرده تا بتوانید مقایسه بهتری برای انتخاب یکی از این دو پلتفرم داشته باشید.

مزایای استفاده از اکسچنج های متمرکز

از نظر کارشناسان و کاربران، نقاط قوتی برای این پلتفرم مطرح شده که موجب انتخاب آن به عنوان یک پلتفرم ضروری برای ترید شده است. نقاطی چون:

- نقدینگی: همان طور که در بخش قبل اشاره شد، میزان نقدینگی در اکسچنج های متمرکز بسیار بیش تر از پلتفرم غیرمتمرکز است. توجه به پارامتر نقدینگی در انتخاب یک صرافی خوب، بسیار مهم و موثر است. علت آن نیز این است که نقدینگی موجب می شود تا صرافی کم تر دستخوش تغییرات بازار شود. چرا که امکان ایجاد تغییر در قیمت ارزهای دیجیتال با ثبت های جعلی در صرافی هایی که نقدینگی بالایی دارند، کاری بسیار مشکل و غیرممکن خواهد بود.

- تبدیل آسان ارزهای فیات به دیجیتال و برعکس:  در بسیاری از صرافی های متمرکز ارز دیجیتال، امکان تبدیل ارزهایی چون دلار به ارزهای دیجیتال و برعکس آن وجود دارد. البته باید توجه کنید که این امکان برای تمامی صرافی های متمرکز وجود نداشته و تنها برخی اجازه انجام این کار را دارند. اما در صرافی های غیرمتمرکز نمی توانید ارزهای فیات خود را به ارزهای دیجیتال تبدیل کنید. پس بهتر است به این نکته برای انتخاب صرافی مورد نظر خود توجه کافی را داشته باشید.

- بازیابی اطلاعات: اگر از آن دسته از افراد هستید که احتمال گم کردن یا فراموش کردن رمز عبور برای شما بالاست، بهتر است به سراغ صرافی های غیرمتمرکز نروید. در صرافی های متمرکز برای بازیابی وجوه خود در صورتی که رمز ورود خود را گم کرده باشید، می توانید اقدام کنید. این امر نیز با ارائه مدارک معتبری که صرافی از شما می خواهد قابل انجام است. 

- ذخیره ارزهای دیجیتال: اصلی ترین تفاوت بین اکسچنج های متمرکز و غیرمتمرکز در ذخیره کوین ها درون خود صرافی است. در واقع صرافی متمرکز این امکان را به شما می دهد تا کوین های خود را در فضای آن ذخیره کنید. با این حال تشخیص این نکته به عنوان یک ضرر یا مزیت همچنان مورد بحث است. 

مزایای استفاده از اکسچنج های متمرکز

با اینکه صرافی های متمرکز خدمات مفید و خوبی را در اختیار کاربران خود قرار می دهند، بسیاری از افراد بر این باورند که وجود صرافی های متمرکز مخالف عقاید خالق بیت کوین است. چرا که مهم ترین مزیت ارزهای دیجیتال، عدم امکان کنترل و وابستگی آن به نهاد خاصی است. در این بخش مزایای استفاده از این پلتفرم را برای شما عنوان خواهیم کرد. پس با ما همراه باشید.

- هک کردن حساب ها غیر ممکن است: به دلیل عدم وجود سرور در این صرافی ها، عملا امکان هک شدن وجود نخواهد داشت. اما این وضعیت در صرافی های متمرکز به وفور اتفاق می افتد و صرافی نیست که خبر هک شدن آن را نشنیده باشید. بنابران امکان از بین رفتن دارایی در صرافی های غیرمتمرکز وجود نخواهد داشت. این مزیت بزرگی برای کسانی محسوب می شود که با ارقام بالا در این بازار سروکار دارند.

- ناشناس بودن: برای عضو شدن در صرافی های متمرکز ابتدا باید احراز هویت شوید. این بدان معناست که نیاز به ارسال طیف وسیعی از اطلاعات خود به صرافی دارید. اما در صرافی های غیرمتمرکز نیازی به این احراز هویت نبوده و اطلاعات شما ناشناس باقی خواهد ماند.  

- کارمزد کم: با بررسی کارمزدهای صرافی های متمرکز و غیرمتمرکز، به سادگی متوجه خواهید شد که متوسط کارمزد در اکسچنجهای غیرمتمرکز حدود 50 درصد کمتر از کارمزدهایی است که صرافی های ارزان قیمت بابت انجام معاملات از کاربران خود می گیرند. بنابراین این یکی دیگر از مزیت های صرافی های غیر متمرکز است.

نکات منفی سرمایه گذاری در صرافی های متمرکز

1. به علت ارائه رمز شخصی کاربر به صرافی که در آن سرمایه گذاری کرده است، احتمال هک و یا توقیف حساب توسط صرافی بسیار بالاست.

2. سیستم اکسچنج های متمرکز به گونه ایست که امکان هک شدن حساب ها و همچنین حملات سایبری در آن ها بسیار بالاست.

3. برخی از صرافی ها اطلاعات نادرستی را از حجم معاملات و قیمت ارزها و همچنین وضعیت لحظه ای بازار به کاربران خود می دهند که موجب گمراهی آن ها می شوند.

4. جایگاه صرافی های غیرمتمرکز و خدماتی که به کاربران خود می دهند، موجب تضعیف جایگاه صرافی های متمرکز شده است.

5. اطلاعات در شبکه بلاکچین ثبت نخواهند شد.

نکات منفی سرمایه گذاری در صرافی های غیرمتمرکز

تا اینجا به بررسی معایب صرافی های متمرکز پرداختیم. اما اکسچنج های غیرمتمرکز نیز در کنار نقاط قوتی که دارند، نقاط ضعفی نیز دارند که موجب شده تا برخی از کاربران ترجیح دهند تا از آن ها استفاده نکنند. این نقاط قوت به شرح زیرند:

1. کاربران به خدماتی که این پلتفرم ارائه میدهد، اعتمادی ندارند.

2. این پلتفرم ها در حال گسترش هستند و می توان گفت که هر روزه به تعداد آن ها اضافه می شود. همین موضوع باعث شده تا کاربران نتوانند انتخاب درستی از میان این صرافی ها داشته باشند.

3. یافتن یک صرافی معتبر و قانونی و مورد اعتماد کار چندان آسانی نیست و نیاز به بررسی و جستجوی فراوان دارد.

4. خرید و فروش و یا ترید در فضای صرافی های غیرمتمرکز دشوار است. کارشناسان علت این امر را نقدینگی پایین در این پلتفرم

دانسته اند.

در نهایت باید بگوییم:

صرافی های بسیاری در در پلتفرم متمرکز و غیرمتمرکز وجود دارند که انتخاب آنها کار چندان آسانی نیست. همان طور که برای خرید یک ارز نیاز به اطلاعات کافی در خصوص آن دارید، برای یک سرمایه گذاری مناسب و امن نیز نیاز به دانش کافی در خصوص اکسچنج ها و فعالیت های موجود در آن ها دارید. هر کدام از این فضا مزایا و معایب منحصر به فرد خود را دارند که با کنار هم قراردادن آن ها می توانید پلتفرم مورد نظر خود را انتخاب کنید. در انتخاب یک صرافی برای انجام سرمایه گذاری، پارامترهای مختلفی در نظر گرفته می شود. برخی از سرمایه گذاران ترجیح می دهند تا در این فضا ناشناس باقی بمانند. بنابراین به سراغ اکسچنج های غیرمتمرکز می روند. همچنین افرادی وجود دارند که به عملیات موجود در صرافی های متمرکز اعتماد نداشته و ترجیح می¬دهند تا مدیریت حساب خود را به عهده بگیرند. پس پلتفرم های غیرمتمرکز بهترین گزینه برای این دسته از افراد خواهد بود. 

در مقابل اشخاصی هستند که ترجیح می دهند تا از پلتفرم هایی استفاده کنند که بسیار محبوب بوده و کاربران بسیاری داشته باشد. انتخاب بایننس به عنوان یک صرافی متمرکز نیز به همین دلیل است. در هر حال چه عضو یک صرافی متمرکز باشید و چه عضو یک پلتفرم غیر متمرکز، باید انتخاب خود را در نهایت دقت و مطالعه انجام دهید. چرا که کوچکترین اشتباه در این انتخاب ممکن است به بهای از دست رفتن تمام سرمایه شما باشد. 

ما در این مقاله تلاش کردیم تا هر دو پلتفرم متمرکز و غیرمتمرکز را به شما معرفی کنیم. همچنین به تفاوت های میان این دو پرداخته و مزایا و معایب هر کدام را عنوان کردیم. استفاده از هر کدام از این اکسچنج ها بسته به نوع دیدگاه شما به عنوان یک کاربر و سرمایه گذار دارد. پس پیشنهاد می کنیم تا قبل از انتخاب صرافی مورد نظر خود، ابتدا از سابقه و عملکرد پلتفرم مورد نظر نیز اطلاعات کافی کسب کنید تا احتمال کمترین خطا و اشتباه را به صفر برسانید.